Chia sẻ
HIỂU ĐÚNG VỀ HỘI CHỨNG TOURETTE (TIC) VÀ CÁCH ĐIỀU TRỊ
By Victoria Healthcare 09 Tháng 6 2025
Bạn đã bao giờ thấy ai đó liên tục chớp mắt, nhăn mặt, hắng giọng hay phát ra những âm thanh lạ mà dường như họ không thể kiểm soát? Những hành động tưởng chừng là "thói quen xấu", đôi khi khiến người khác khó hiểu hoặc dè dặt, thực chất lại có thể là biểu hiện của một rối loạn thần kinh mang tên: Hội chứng Tourette (Tic).
Hãy cùng Victoria Healthcare khám phá và hiểu đúng về hội chứng này để thêm cảm thông và hỗ trợ đúng cách cho những người mắc phải nhé! 
Hội chứng Tourette là gì?
Tourette là một rối loạn thần kinh khiến người mắc lặp đi lặp lại các cử động hoặc âm thanh không chủ ý, được gọi là Tic. Người mắc thường không thể kiểm soát hoàn toàn các Tic này.
Khi nào bệnh bắt đầu?
Các triệu chứng thường khởi phát ở trẻ từ 2–15 tuổi, đỉnh điểm là khoảng 6–7 tuổi. Tin vui là gần một nửa số trẻ sẽ giảm hoặc hết triệu chứng khi bước vào tuổi trưởng thành. Tuy nhiên, một số trường hợp vẫn tồn tại Tic dai dẳng, thậm chí nghiêm trọng hơn, gây ảnh hưởng đến học tập, giao tiếp và cuộc sống hàng ngày.
Người mắc hội chứng Tourette thường nhận biết được cảm giác báo trước khi một cơn tic xảy ra, nhưng vẫn khó kiểm soát được hành vi này.
Hai dạng Tic thường gặp:
Tic vận động: Các cử động đột ngột, bất thường như:
- Chớp mắt
- Nhăn mặt thoáng qua như thể đang giận dữ hoặc đau đớn (gọi là "nhăn nhó")
- Nhún vai
- Giật đầu
- Đi lại một cách kỳ lạ
- Đá, nhảy hoặc cử động cơ thể một cách kỳ quặc
- Gãi
- Có những cử chỉ "tục tĩu"
Tic âm thanh: Những âm thanh phát ra không chủ ý như:
- Chửi thề
- Hắng giọng, ậm ừ, hít mũi hoặc các tiếng động khác
- Lặp lại từ hoặc cụm từ (bao gồm cả việc lặp lại những gì người khác nói)
Có xét nghiệm nào để chẩn đoán Tourette?
Câu trả lời là “Không” - Nhưng bác sĩ hoặc y tá của có thể xác định một người có mắc bệnh hay không bằng cách tìm hiểu về các triệu chứng. Hầu hết những người mắc hội chứng Tourette đều có kết quả khám sức khỏe bình thường.
Khi nào cần điều trị?
Không phải tất cả trường hợp Tourette đều cần can thiệp y tế. Nếu các Tic nhẹ và không ảnh hưởng lớn đến cuộc sống, có thể chỉ cần theo dõi và hỗ trợ tâm lý. Tuy nhiên, nếu Tic:
- Gây khó khăn trong học tập, giao tiếp, sinh hoạt cá nhân
- Làm trẻ mặc cảm, tự ti hoặc bị trêu chọc …thì cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn hướng điều trị phù hợp.
Các phương pháp điều trị:
- Liệu pháp hành vi (đảo ngược thói quen): Phương pháp điều trị hành vi, giúp người bệnh nhận biết tín hiệu cảnh báo trước khi Tic xuất hiện và học cách kiểm soát bằng hành vi thay thế. Tuy nhiên, liệu pháp này hiện chưa phổ biến ở tất cả cơ sở y tế.
- Dùng thuốc: Một số loại thuốc được sử dụng để điều trị các tình trạng sức khỏe tâm thần khác nhau có thể làm giảm số lượng tic mà một người mắc phải.
- Tiêm Botulinum toxin (Botox): Đây là một loại thuốc tiêm, hoạt động bằng cách ngăn chặn hoặc làm dịu các tín hiệu thần kinh gây ra các cử động giật hoặc co giật của cơ.
Tourette có đi kèm các vấn đề khác không?
Có. Nhiều người mắc hội chứng này còn gặp các rối loạn đi kèm như:
- Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD)
- Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD)
- Lo âu, trầm cảm
- Rối loạn hành vi, rối loạn giấc ngủ hoặc khó khăn học tập
Bác sĩ có thể trao đổi với phụ huynh, giáo viên hoặc người chăm sóc để đánh giá đầy đủ tình trạng và lên kế hoạch hỗ trợ toàn diện.
Điều quan trọng nhất: Sự cảm thông và hiểu biết từ gia đình, nhà trường và xã hội sẽ là nền tảng vững chắc giúp trẻ mắc hội chứng Tourette vượt qua khó khăn, phát triển lành mạnh và tự tin.Bài viết chuyên môn bởi Bác sĩ Phan Nhật Kha - Chuyên khoa Nhi tại Victoria Healthcare chi nhánh Đinh Tiên Hoàng.